De Nederlandse zuivelondernemingen trappen op de rem wat betreft melkveehouders die willen omschakelen naar bio.
Het aantal aanmeldingen van omschakelaars overtreft momenteel de nog steeds groeiende vraag naar biologische zuivel. Zowel FrieslandCampina als Eko Holland Melk op Maat hanteren een wachtlijst. Farmel kan nog een paar nieuwe leveranciers gebruiken, maar ook daar houdt het naar eigen zeggen een keer op.
Wachtlijst
Opvallend is hoe snel het afgelopen maanden is gegaan. FrieslandCampina telt nu 127 leden die rond de 60 miljoen kilo biologisch melk leveren. Daar komen er in de loop van dit jaar nog 10 bij die al een toezegging voor afname van hun biologische melk op zak hebben. De wachtlijst, die eind 2015 nog leeg was, is intussen volgestroomd met 49 melkveebedrijven die het omschakelingstraject op eigen risico zijn gestart. Deze bedrijven zijn goed voor zo’n 30 miljoen kilo melk. Dat betekent dat FrieslandCampina er in één keer 50% extra aan biologische melk bij zou krijgen. Zo’n volume kan de onderneming simpelweg niet op korte termijn met eigen producten in haar thuismarkten afzetten.
Jan-Willem van de Velde, binnen FrieslandCampina verantwoordelijk voor de verwaarding van biologisch zuivel, ziet de markt jaarlijks gemiddeld met 3% groeien. Het is nog steeds een niche en voornamelijk een dagversmarkt. In tegenstelling tot reguliere melk is de mogelijkheid tot het verwerken en vermarkten in andere productsegmenten zoals mageremelkpoeder en kaas nog erg beperkt. Het groeipercentage bij FrieslandCampina ligt een paar procent hoger, maar komt bij lange na niet in de buurt van genoemde 50%. De verkoop van deze rauwe biologische melk aan derden biedt volgens Van de Velde onvoldoende zekerheid om tot een goede verwaarding van de biologische melkstroom te komen.
FrieslandCampina onderzoekt momenteel hoeveel aanvullende biologische melk marktgericht afgezet kan worden. Gezien het grote aanbod van biologische melk zal dit niet voor alle 49 leden-melkveehouders gelden.
Biologische zuivel: pas op de plaats
Op de wachtlijst van Eko Holland staan 20 melkveebedrijven die eveneens het omschakelingstraject al zijn gestart. Wel moet hierbij de kanttekening worden geplaatst dat het deels om FrieslandCampina-leden kan gaan, die een overstap overwegen. Voorzitter René Cruijsen geeft aan al door diverse FrieslandCampina-leden te zijn benaderd. De leverancierscoöperatie telt momenteel 140 melkveebedrijven, ook goed voor zo’n 60 miljoen kilo melk. Daar komen in 2017 nog eens 30 bedrijven bij. Genoemde 20 bedrijven op de wachtlijst krijgen voor 1 september te horen of zij hun melk aan Eko Holland kwijt kunnen. Op deze manier wil de coöperatie voorkomen dat betreffende melkveehouders hoge kosten maken zonder dat zij hun melk tegen een biologische melkprijs kunnen afzetten. Vooral in het laatste half jaar van omschakeling naar bio lopen de kosten flink op.
Farmel geeft aan in 2017 over 20 leveranciers van biologische melk te beschikken. Opvallend is dat daar een aantal relatief grote melkveebedrijven tussen zit. Germ Bruinsma van Farmel laat weten dat de handelsonderneming er nog een paar leveranciers bij kan gebruiken, maar ook bij Farmel houdt het een keer op.
Het ging de markt voor biologisch zuivel afgelopen periode voor de wind, zeker in verhouding tot de markt voor gangbare zuivel. Daardoor kon het melkprijsverschil oplopen tot 20 cent per kilo melk. Dat deze situatie meer melkveehouders zou stimuleren om over te schakelen op een biologisch bedrijfsvoering lag in de lijn der verwachting. Toch geven een aantal spelers in de biologisch markt aan verrast te zijn door de snelheid waarmee. Duidelijk is dat de biologische zuivel nu kiest voor een pas op de plaats en probeert de regie in handen te houden terwijl, de markt zijn werk doet.
Bron: Boerderij.nl